วันออกพรรษา ไม่ใช่วันปล่อยผี

หลังจากที่พระภิกษุสงฆ์อยู่ประจำที่เป็นเวลา 3 เดือนในฤดูฝนตามพระพุทธบัญญัติ  ซึ่งเรียกว่าการเข้าพรรษา  วันขึ้น 15 ค่ำเดือน 11 ก็จะเป็นวันครบกำหนด เรียกว่าวันออกพรรษา หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า วันมหาปรวารณา

ปีนี้ ตรงกับวันที่ 2 ตุลาคม 2563

คำว่า วันออกพรรษา หมายถึง วันสิ้นสุดจากการจำกัดตัวเองอยู่ในพื้นที่ในช่วงฤดูฝนของพระภิกษุสงฆ์ ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ของทุกปี

คำว่า วันมหาปวารณา หมายถึง วันที่พระภิกษุสงฆ์ เปิดโอกาสให้มีการว่ากล่าวตักเตือนกันโดยเปิดเผย หลังจากที่อยู่ด้วยกันมาตลอด 3 เดือน   พระภิกษุแต่ละรูปอาจมีข้อบกพร่องในการปฎิบัติกิจ เมื่อถึงวันที่อาจจะต้องแยกย้ายกันไปปฏิบัติศาสนกิจ จึงมีการเปิดโอกาสให้ว่ากล่าวตักเดือนกัน  หรือเป็นการแลกเปลี่ยนความเห็นกัน หากมีข้อผิดข้องหมองใจกัน จะได้ไม่ถือโทษโกรธเคืองกันในภายหลัง

ในวันดังกล่าวชาวพุทธจะร่วมกันทำบุญ ปฏิบัติธรรมเป็นพิเศษ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวันรุ่งขึ้น ซึ่งเป็นวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 จะมีประเพณีตักบาตรเทโว

(เทโว คำเต็มคือ เทโวโรหณะ แปลว่า ลงมาจากเทวโลก)

เพราะวันดังกล่าวเป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสร็จลงจากการไปจำพรรษาเพื่อโปรดพุทธมารดาที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์   ในวันนี้เรียกอีกอย่างว่า วันพระพุทธเจ้าเปิดโลก เพราะขณะที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ ทรงเนรมิตให้เทวดา มนุษย์ และสัตว์นรกสามารถมองเห็นกันและกันได้   ทำให้มนุษย์เห็นถึงผลที่ได้รับจากกรรมดีกรรมชั่วของตน

ตอนนี้ผมเป็นเด็ก  จำได้ว่า ที่วัดจะจัดงานตักบาตรเทโวยิ่งใหญ่  มีการทำบันไดลงจากหอระฆังสูง ให้พระเดินลงมาตามบันได แล้วรับบาตรจากพุทธศาสนิกชนที่มารอตักบาตรกันเนืองแน่น   นอกจากนั้นยังให้หนุ่มสาวแต่งชุดสวยงามประหนึ่งเป็นเทพบุตรเทพธิดา เดินตามพระสงฆ์ลงมาเป็นทิวแถว แต่ทุกวันนี้คงไม่มีภาพแบบนั้นให้เห็นอีกแล้ว

สำหรับชาวพุทธ สิ่งสำคัญยิ่งกว่าการทำบุญตักบาตรก็คือ ไม่ควรถือว่าวันออกพรรษาเป็นวันปล่อยผี

เนื่องจากบ้านเมืองเรามีการรณรงค์อย่างต่อเนื่องที่จะให้ชาวพุทธที่ยังมีจิตใจไม่เข้มแข็งพอในการลด ละ เลิกอบายมุขต่าง ๆ ถือเอาช่วงเข้าพรรษา 3 เดือน เป็นจุดเริ่มต้นในการควบคุมจิตใจตนเองให้อยู่ในกรอบ อยู่ในครรลองคลองธรรม   เมื่อครบ 3 เดือนแล้ว อย่าเพิ่งหันกลับไปหาอบายมุขอีก  พระภิกษุสงฆ์มีการปรารณากันและกัน อย่างน้อยก็เพื่อให้มองเห็นข้อพกพร่องของตัวเอง   ชาวพุทธที่ตั้งใจทำดีมาตลอด 3 เดือน ก็ควรใช้จังหวะนี้ในการมองย้อนหลังกลับไปในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ว่ามีผลดีอะไรที่เกิดกับตัวเองและคนในครอบครัวบ้าง  เมื่อเห็นผลดีที่เกิดขึ้น  ก็ควรพยายามบังคับตนเองให้ห่างไกลจากอบายมุขต่อไป
และอย่าให้วันออกพรรษา เป็นวันปล่อยผีแห่งความชั่วร้ายได้เข้ามามีอิทธิพลเหนือจิตใจเราอีกต่อไป

ขอให้โชคดีฯ